Το «ρήγμα των 39» έκλεισε, με σκληρό τρόπο, τα μεγάλα εθνικά διλήμματα. Και μαζί έφερε, ακαριαία, τον Αλέξη Τσίπρα ενώπιον των μεγάλων πολιτικών πια διλημμάτων: Πώς και για πόσο μπορεί να κυβερνά μια κυβέρνηση που την αντιπολιτεύεται ο μισός (κομματικός) εαυτός της; Και για πόσο μπορεί να στηρίζεται σε μια (θεσμική) αντιπολίτευση που αναζητά κάθαρση στη συνεννόηση και άλλοθι στη μη συνευθύνη;

Η διέξοδος των εκλογών το φθινόπωρο είναι η πρώτη απάντηση-εισήγηση που κατατέθηκε στο πρωθυπουργικό γραφείο μετά τη δύσκολη νύχτα της Πέμπτης. «Εάν δεν είναι Σεπτέμβρης, θα είναι Οκτώβρης», είπε ο Νίκος Βούτσης για τις κάλπες, «ο λαός πρέπει να ξαναμιλήσει πάνω σε καθαρές προτάσεις», διαμήνυσε ο Δημήτρης Παπαδημούλης, ενώ ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά προσδιορίζοντας τον χρόνο των κινήσεών του μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας με τους πιστωτές: «Είμαι αναγκασμένος να συνεχίσω μέχρι και την ολοκλήρωση της συμφωνίας, με κυβέρνηση που θα στηρίζεται σε μειοψηφικό αριθμό βουλευτών», είπε χθες το βράδυ σε σύσκεψη στο Μαξίμου πετώντας ανοιχτά πια το γάντι τους διαφωνούντες.

Οι εκλογές όμως τον Σεπτέμβρη – ή τον Οκτώβρη – είναι μια διέξοδος που έχει τρεις δύσκολες προϋποθέσεις: Την τελική, μετωπική αναμέτρηση και, ενδεχομένως, ρήξη εντός του ΣΥΡΙΖΑ, τη διασφάλιση του πολιτικού fair play από την πλευρά της, συναινετικής σήμερα, αντιπολίτευσης και την πλήρη εξουδετέρωση, πριν από την προσφυγή στις κάλπες, της γερμανικής χειροβομβίδας που λέγεται Grexit.

Ο «μετά 15ης Ιουλίου ΣΥΡΙΖΑ»…

Στο εσωκομματικό πεδίο, το ερώτημα είναι εάν μπορεί ο, «μετά 15ης Ιουλίου», ΣΥΡΙΖΑ να κατέβει συμπαγής και ενιαίος στις εκλογές. «Στηρίζουμε ολόθερμα την κυβέρνηση» παραμένει το μότο του Παναγιώτη Λαφαζάνη, «σε περίπτωση εκλογών ο πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να βάλει στη λίστα όλους τους εκλεγμένους βουλευτές», διαμήνυσε ο, εκ των 39, Θανάσης Πετράκος – «θα κάνω ό,τι περνά απ’ το χέρι μου για να διατηρήσω τον ΣΥΡΙΖΑ ενωμένο», δήλωνε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας λίγο πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή. Το εγχείρημα, όμως, μοιάζει εξαιρετικά υπερβατικό. Με δεδηλωμένη και στρατηγική προτεραιότητα του πρωθυπουργού τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας, με – εξίσου δεδηλωμένη πια – πρόθεση της Αριστερής Πλατφόρμας την ανατροπή της συμφωνίας με τους δανειστές και τη διερεύνηση των δυνατοτήτων επιστροφής σε εθνικό νόμισμα, και με την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος χωρισμένη στα δύο, οι εναλλακτικές και οι επιλογές δείχνουν, ντε φάκτο, σκληρές.

ΝΔ : Ενα «ναι» χωρίς συναλλαγές»;

Θολές είναι οι προθέσεις, στον πιθανό δρόμο προς τις κάλπες, και της έτερης αντιπολίτευσης, της θεσμικής. «Το «ναι» το δικό μας είναι χωρίς συναλλαγές, δεν ζητάμε ανταλλάγματα», δήλωσε το βράδυ της Πέμπτης, από το βήμα της Βουλής, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης. Ο ίδιος. ωστόσο, λίγο αργότερα ζήτησε από τον πρωθυπουργό «συνεννόηση» και σε άλλα ζητήματα πλην των οικονομικών, γαλάζια στελέχη διαμηνύουν ότι η κυβέρνηση, ως «δείγμα καλής θέλησης», θα πρέπει να αποσύρει το νομοσχέδιο για την Παιδεία, και διαρροές από τη Συγγρού λένε ότι η ΝΔ θα προτιμούσε μια μακράς θητείας «ειδικού σκοπού» κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα πριν πάμε σε εκλογές. Εν ολίγοις, ουδείς μπορεί να εγγυηθεί αυτή τη στιγμή ότι η ΝΔ δεν θα θέσει ως… εσωτερικό προαπαιτούμενο για την ψήφιση μέτρων της ευρωπαϊκής συμφωνίας την μετάθεση του χρόνου των εκλογών.